Намалувањата на казните во 2020 година не вродија со плод, однесоа човечки животи- оправдано сегашното барање за законски измени

Случајот на Фросина Кулакова, 22-годишната модна дизајнерка од Неготино која минатата среда беше прегазена на „Партизанска“ од страна на 20-годишниот Васил Јованов од Скопје, кој возел пијан, без возачка дозвола и минал на црвено светло, додека таа минувала на пешачки премин, беше клучна каписла за иницијатива за одржување на јавна расправа за Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата.

Пратенички групи на ВМРО-ДПМНЕ, ВЛЕН и ЗНАМ, поднесоа барање за одржување на јавна расправа со цел анализи и утврдување на потреба од изменување на законските прописи, а со цел зголемување на безбедноста на граѓаните. Членовите на собраниската Комисија за политички систем и односи меѓу заедниците со 11 гласа „за“ изгласаа одлука во петок во Собранието да се одржи јавна расправа на тема „Анализа и утврдување на потребата за изменување на законската регулатива со цел зајакнување на безбедноста во сообраќајот“. На седницата на Комисијата не присуствуваа пратеници од СДСМ.

Безбедноста на граѓаните мора да биде приоритет, а тоа значи промени во Законите кои ќе обезбедат заштита, превенција и и ефикасни институционални реакции.

Парадоксално е што СДСМ- партијата која додека беше на власт драстично и крајно популистички ги намали казните за прекршоци во сообраќајот во 2021-та година, сега се пишмани и ќе бара нивно зголемување во 2025-та. Ова премислување на партијата од Бихаќка го соопшти лично нивниот претседател Венко Филипче, кој беше министер за здравство во владата која ги намали казните за сообраќајно дивеење.

-Можеби ќе звучи контроверзно, но сметам дека начинот на санкционирање на прекршоците како што е тоа предвидено во овој момент согласно Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата, а особено по неговите измени од 2020 година, кога беше извршено намалување на висината на предвидената санкција, всушност не е во согласност со менталитетот на нашето општество, смета адвокатот Ратко Димовски.

Каде е проблемот со постоечкиот Закон? Што би се сменило со законските измени?

-Мислам дека многу подобро решение би било решението за т.н. удвојување на прекршочната санкција за секое повторување на сообраќаен прекршок во одреден временски период. На тој начин, сторителот на сообраќаен прекршок кој да речеме во период од наредните 3 години од сторувањето на прекршокот би сторил нов прекршок, санкцијата за вториот прекршок би изнесувала во двоен износ од предвиденото со законот, но тоа да продолжи и понатаму со тоа што на пример доколку истиот сторител во наредните 3 години од сторувањето на вториот прекршок, изврши трета повреда на законот во патниот сообраќај, тогаш санкцијата да биде одмерена на начин што истата ќе биде трикратно зголемена од паричната казна која е предвидена за таков вид на прекршок согласно Законот за безбедност на сообраќајот на патиштата, вели Димовски за КУРИР и додава:

„Воедно, се поставува прашањето за ефективноста на мерката- забрана за управување на моторно возило во период од 3 до 12 месеци, затоа што истата често се изрекува од страна на судот по две или повеќе години од сторувањето на прекршокот, а се применува и по повеќе години од нејзиното изрекување. Со тоа, нејзиното превентивно, но и репресивно дејство ја губи својата смисла.

Дополнително на горенаведеното, потребно е да се размисли и на кој начин да се делува кон сторителите на кои очигледно ваквото санкционирање не врши никаква промена во поведението, како и на лицата кои се санкционирани за консумирање на алкохол и дрога при управувањето на моторните возила. Очигледно е дека, дури и во ситуација кога истите се казнувани само прекршочно и не се изведувани пред суд во кривична постапка, се појавува потреба од нивно психолошко опсервирање, имајќи предвид дека често коренот на таквите поведенија се наоѓа во некаков психички проблем, кој не се решава само со казнено санкционирање во кривична постапка, или пак со прекршочни санкции.

Системот не ни функционира, затоа што живееме во болно општество, често ни се случува да заборавиме дека всушност и ние и нашите најблиски сме учесници во сообраќајот, а со тоа и директно одговорни за безбедноста на другите околу нас“.

Адвокатот Звонко Давидовиќ за КУРИР потенцира дека клучен проблем е што Законот не се почитува и правилата не важат за сите исто, туку селективно.

КУРИР контактираше и дел од од ченовите на Комисијата. Од таму велат дека подетални информации би имале во петок по јавната расправа.

И премиерот Христијан Мицкоски најави дека ќе се спроведе ригорозна казнена политика на санкционирање на дивеење. Премиерот изрази надеж дека судско-обвинителскиот систем со доверба помала од 2 проценти кај граѓаните, конечно ќе се ослободи од партиските и други влијанија, и ќе суди, обвинува според закон.

Бирото за јавна безбедност пак, во соработка со Министерството за внатрешни работи веќе ги детектирале и црните точки на сообраќајот низ целата држава и најавуваат акции за подобрување на сообраќајната култура.